ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
MARZĘCINO
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Nowy Dwór Gdański, pow. nowodworski, woj. pomorskie

Do 1945 roku Jungfer TK (Gotha, Endersch, Schrötter) Keitlan, Keitelau - Swaryszewo

Miejscowość dzisiaj złożona z dawnych dwóch miejscowości Jungfer i położonej przy drodze do Nowego Dworu na płd. od niej osady Keitlan. Główna część wsi, dawne Jungfer to osada rybacka złożona w XIV w. położona wówczas nad brzegiem Zalewu. Na mocy przywileju Kazimierza Jagiellończyka włączona do terytorium elbląskiego. W XVII w. częściowo objęta kolonizacją przez osadników holenderskich, W 1820 r. Wieś Jungfer liczyła 639 mieszkańców, w tym 21 mennonitów, z lat 1814-20 wzmiankowane nazwiska Bärg, Schräder. Wieś Keitelau nosi charakter ewidentnie rolniczy, powstała w wyniku osadnictwa holenderskiego. W 1820 roku liczyła 124 mieszkańców, w tym 13 mennonitów, wymieniane są nazwiska Bencken, Claasen, Dick, Ens, Fast, Friesen, 1868 podpisany pod petycją z Kępek kupiec J. Dyck,

Układ przestrzenny wsi - wielodrożna wykształcona z ulicówka wodnej położonej po obu stronach Kanału Panieńskiego, z zabudową wzdłuż dróg w kierunku zachodnim; w płd. części dawne Keitelau ulicówka przywałowa.

Krajobraz kulturowy wsi w stanie dobrym, zachował się układ przestrzenny, liczna historyczna zabudowa w tym ok. 40 drewnianych domów, 6-7 zagród holenderskich w typie wzdłużnym, 2 kątowe i jedna w układzie krzyżowym, ryglowy kościół parafialny, murowane budynki z pocz. XXw. i kolonijne z l. 20 - 30 XXw., w płn. części wsi pozostałości nieukończonej śluzy, na niektórych ulicach - Wałowa, Żabia, Mostowa widoczne są fragmenty bruku. Po wsch. i zach. stronie wsi zachowany czytelny układ rowów melioracyjnych i rozłóg pól.

Nr 30 - zagroda holenderska w typie krzyżowym, złożona z drewnianego budynku mieszkalnego, póltorakondygnacjowej, ceglano drewnianej obory oraz przyległych do niej z dwu stron drewnianych stodół usytuowana na terpie w płd. części wsi, po zach. stronie ul. Głównej, szczytowo; układ zagrody XVIII wieczny, dom z ok. poł. XIXw. drewniany, otynkowany, z oszalowanym pionowo szczytem, ze stolcowo - płatwiową więźbą dachową i wysokim, ceramicznym dachem; elewacja szczytowa 3 osiowa, szczyt 2 osiowy z półkolistym świetlikiem w górnej części, elewacja boczna 5 osiowa, e.
Nr 3 - zagroda holenderska w typie wzdłużnym (stodoła rozebrana, obora przebudowana) usytuowana w płn. części wsi, po zach. stronie ulicy Głównej, szczytowo, część mieszkalna z 1 poł. XIXw. drewniana, zrębowa, ściany wzmocnione lisicami, szczyt oszalowany pionowo, więźba dachowa krokwiowo - jętkowa, dach kryty holenderką; ściana szczytowa 2 osiowa, w szczycie jedno okno, elewacja boczna 4 osiowa.
Nr 10 - zagroda holenderska w typie wzdłużnym usytuowana w zach. części wsi, po płn. stronie ulicy Mostowej, kalenicowo złożona z drewnianego domu i drewniano - ceglanej, półtora kondygnacjowej obory; budynek mieszkalny z 4 ćw. XIXw. zrębowy, z węgłami przesłoniętymi deskami imitującymi boniowanie; ścianka kolankowa i szczyt słupowo-ramowe, oszalowane pionowo, dekoracyjnie wycięte w dolnej części; więźba dachowa stolcowo - platwiowa z kleszczami i zastrzałem, dach ceramiczny; ściana szczytowa2 - osiowa, szczyt dwukondygnacjowy, na dole prostokątne okno ujęte mniejszymi, zamkniętymi odcinkowo, wyżej półkolisty świetlik; elewacja boczna 5 osiowa, z wejściem na3 osi poprzedzonym gankiem; zachowana bogata dekoracja obramień okiennych, zaciosów belek, laubzekin w spięciu desek wiatrowych i przy podparciu płatwi
Nr 29 - zagroda holenderska w typie winkelhoff pochodząca z ok. poł. XIXiw. usytuowana płd. części wsi, po zach. stronie ul. Głównej, kalenicowo złożona z drewnianego, otynkowanego, parterowego budynku mieszkalnego, półtorakondygnacjowej, murowanej, otynkowanej obory i ustawionej pod kątem prostym długiej drewnianej stodoły; w płd. wsch. narożniku podwórza drewniany spichlerzy - wozownia.

    
Kerstan, 416-417; Piątkowski s. 62; Lipińska t. III, poz. 162; AG


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl