gm. Lichnowy Wielkie, pow. malborski, woj. pomorskie

Wieś wzmiankowana w 1254 roku (Lichtenowe), w 1321 lokacja na prawie chełmińskim przez wielkiego komtura Henryka von Orseln, wspólnie z Lichnowami Małymi o 84 włókach.. W 1776 r. wymienione nazwiska mennonitów: Regehr, Warckentin, Willms. W 1820 r. liczyła 558 mieszkańców, w tym20 mennonitów. w 2 poł. XIXw. areał wsi liczył 212 włók, mieszkało 459 katolików, 233 ewangelików i 27 mennonitów, stało 54 domy. Pośród największych właścicieli ziemskich wymienia się Aarona Claassena - 120 ha.

Układ przestrzenny wsi - ulicowo - placowa w położeniu płn. - płd. z kościołem katolickim otoczonym cmentarzem w centrum, przed którym krzyżują się drogi w kierunku północnym do Nowej Cerkwi, zachodnim do Lisewa i wschodnim do Nowego Stawu. Po płd. stronie skrzyżowania znajdował się kościół ewangelicki, zaś w płd. części wsi, po zach. stronie ul. Wiatracznej cmentarz mennonicki.

W krajobrazie kulturowym czytelny układ przestrzenny wsi, lokalizacja siedlisk, zachowany gotycki (odbudowany po pożarze w 1895 r.) kościół parafialny p.w. Św. Urszuli. Cmentarz ewangelicki zdewastowany, kościół ewangelicki rozebrany po 1945 r., nie ocalał wymieniany jeszcze w mennonickim. 80 - tych XXw. wiatrak, ze znajdujących się dawniej w obrębie wsi 2 domów podcieniowych dotrwał jeden, ale bez podcienia, cmentarz mennonickim zdewastowany. Zabudowę historyczną tworzą głównie murowane, ceglane budynki z pocz. XXw., z których najciekawszym jest ob. komisariat policji na ul. Wiatracznej 6. Zachowało się także kilka budynków drewnianych wznoszonych od pocz. XIX w. po 1 ćw. XX.

Nr 18 - dom podcieniowy wzniesiony w k. XVIII w.,(własność Hermana Pennera?)w usytuowany w płd. części wsi, na parcelipo wsch. stronie drogi,. drewniany, zrębowy, o węgłach przesłoniętych deską imitującą pilaster, o oszalowanych pionowo szczytach, na ceglanej podmurówce, od płn. ryglowa wastawaka wsparty na 4 toskańskich kolumnach, dach naczółkowy kryty dachówką holenderką; elewacja szczytowa płd. 4 - osiowa, szczyt 2 - osiowy; elewacja płn.. 7 - osiowa, z 2 - osiową wystawką i podcieniem na 3 środkowych osiach, z wejściem pośrodku; obecnie podcień rozebrany, ściany oszalowane małymi deskami poziomo i pionowo, na dachu eternit.
ul. Lachowicza nr 11 - budynek wzniesiony w 1 ćw. XIXw., przebudowany w k. XIXw., usytuowany po wsch. stronie ul. płn. stronie ulicy, kalenicowo, drewniany, zrębowy oszalowany pionowo, o 3 - osiowej elewacji frontowej z wejściem pośrodku
Cmentarz mennonicki usytuowany w płd. częśi wsi, po zach. stronie ul. Wiatracznej, na prostokątnej parceli, silnie zdewastowany, zachowana fragmentarycznie zieleń obwiednia i aleja lipowa, resztki nagrobków zwalone w kącie cmentarza, zachowany jedynie nagrobek małżonków Wiebe z 1908 r.