ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
GIEMLICE
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Cedry Wielkie, pow. gdański, woj. pomorskie

Do 1945 roku, Giemlitz (Gotha), Gemlitz (Endersch, Schrötter)

Wieś, która w 1292 roku książe gdański Mściwój II dał cystersom pelplińskim, od 1301 r. własność biskupa kujawskiego, w 1592 przekazana jezuitom ze Starych Szkotów w Gdańsku, w. 1807 - 1814 w obrębie posiadłości ziemskich miasta Gdańska w l., w l. 1793- 1807 i 1814 - 1919 skarbu pruskiego. W 1820 r. pośród 411 mieszkańców odnotowany 1 mennonita. w 2 poł. XIXw. areał wsi liczył 3503 mórg, mieszkało 526 osób, stało 32 domy.

Układ przestrzenny wsi -ulicowo - placowa,

Krajobraz kulturowy wsi zachowany w dobrym stanie, czytelny układ przestrzenny z kościołem katolickim z 1841 r. p.w. Św. Jana Chrzciciela w centrum, widoczne tradycyjne siedliska i podział parcel z liczną współczesną zabudową, zabudowa historyczna (w 1986 r. na 10 tradycyjnych siedliskach na 8 dotrwały historyczne zabudowania), pochodzi z 3 i 4 ćw. XIX w. są to głównie ceglane, parterowe lub półtorakondygnacjowe domy o bogatym detalu ceramicznym - nr 4, 11 dom (zachowany w połowie) i budynki gospodarcze z 1883 r, 12 - plebania, ceramicznych dachach, 2 drewniane - nr 7, 29, jedna zagroda w typie holenderska z k. XIXw nr 42, poza w płd. części wsi znajduje się czynny cmentarz, poza zabudową wsi czytelny rozłóg pól, nie zachował się żaden z 4 domów podcieniowych.

Nr 29 - dom usytuowany w płd. - wsch. części wsi, po wsch. stronie drogi, kalenicowo, wzniesiony w 1829 r., na kamiennych fundamentach, drewniany, zrębowy, otynkowany, z węgłami przesłoniętymi deską imitującą boniowanie, z ryglowym szczytem oszalowanym pionowo, ze stolcowo-płatwiową więźbą dachową i ceramicznym, naczółkowym dachu; budynek zachowany w połowie - wielka izba w płd. - zach. narożniku, dwie sienie, biała kuchnia i mały pokój, w wielkiej izbie na stropie dekoracyjna malatura oraz piec z koroną; elewacja szczytowa 3 osiowa, szczyt 2 - osiowy; budynek w stanie ruiny.
Nr 42 - zagroda w typie holenderskim usytuowana w płn. - wsch. części wsi, po wsch. stronie rogi, kalenicowo wybudowana w 1898 r. zapewne w miejscu wcześniejszej przejmując jej układ, dom i obora o murowane w jednym wątku, o jednakowej wysokości ścian, o wspólnej kalenicy, dekorowane wspólnym gzymsem kostkowym, z okienkami w ściance kolankowej kontynuowanymi także nad częścią inwentarską; obora adaptowana na mieszkanie, kompozycja elewacji domu powtarza formę domu drewnianego, o 6 - osiach, z wejściem ujętym wąskimi oknami na4 osi od płn., podwójne okienka w ściance kolankowej, niewspółosiowe z dolnymi mogą świadczyć, iż pierwotny drewniany dom był po poł. XIX w. nadbudowany o tak doświetloną górną część; układ pomieszczeń jest częściowo zniekształcony.

    
SGKP, t.II, s. 556; KZSwP, s. 7-9; Lipińska,t.3-poz 5, AG


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl