Inne budynki gospodarcze

W skład zagrody wchodziły również mniejsze kubaturowo obiekty. Jest ich tym więcej, im później powstała zagroda i im bardziej odbiega ona od tradycyjnych holenderskich zasad jej organizacji.Wpierwszym okresie kolonizacji nie budowano dodatkowych obiektów gospodarczych, gdyż były one narażone na zniszczenie częstymi wylewami. Kiedy na skutek powstawania wysokich wałów groźba powodzi została zmarginalizowana, zaczęto - w miarę potrzeby - budować dodatkowe obiekty gospodarcze. Wymienić przede wszystkim należy: wozownię, szopę, drewutnię lub jeden budynek o wszystkich tych funkcjach oraz wolno stojącą piwnicę. Z wyjątkiem piwnicy, wszystkie te budynki miały dwojaką konstrukcję - wykonane były przeważnie z drewna sosnowego lub topolowego, o konstrukcji wieńcowej, z balami związanymi na węgłach na rybi ogon z ostatkami, lub słupowo-ryglowej, oszalowanej deskami, nakrytej krokwiowym niskim dachem, poszytym żytnią słomą. Wozówka bardzo często dostawiona była do szczytu budynku od strony gospodarczej.

Najstarsze zachowane na Mazowszu wolno stojące piwnice pojawiły się na początku XX w. i tylko w tych gospodarstwach, które na większą skalę rozwinęły produkcję rolną, głównie sadowniczo-warzywniczą. Były przeznaczone do przechowywania większej ilości płodów rolnych niż piwnice budowane bezpośrednio pod domem. Wymurowane były najczęściej z polnych kamieni lub cegły spojonej zaprawą wapienną bądź cementowo-wapienną. Prowadziły do nich solidne, szalowane, jednoskrzydłowe drzwi lokowane w ścianie dłuższej piwnicy, przez które po schodkach wchodziło się do wnętrza piwnicy, przeważnie sklepionej półokrągle, o wysokości do 2 m.